ရမ္ဇာမ္လ၏ ဖရပ္ဇ္ ရုိဇာေစာင့္ထိန္းရန္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားမွာ
အသိဥါဏ္ရွိေသာ အရြယ္ေရာက္သူ မြတ္စ္လင္မ္ ေယာက်္ားမ်ားႏွင့္ မိန္းမမ်ားျဖစ္သည္။
အရြယ္မေရာက္ေသးေသာ ကေလးသူငယ္မ်ား၊ ရူးသြပ္သူမ်ားႏွင့္ အုိမင္းရင့္ေရာကာ အသိတရား မရွိေတာ့သူမ်ား မပါ၀င္ပါ။
ရုိဇာေစာင့္ထိန္းရန္ မလိုအပ္သူမ်ား
ေအာက္ပါအေျခအေနတြင္ ရိုဇာဟ္မေစာင့္ထိန္းႏုိင္လွ်င္ ရေသာ္လည္း အေျခအေနေကာင္းလွ်င္ ျပန္လည္ အစားျဖည့္ရမည္။
၁။ ခရီးသြားသူမ်ား။ ခရီးတြင္ အခက္အခဲမရွိလွ်င္ ရိုဇာဟ္ေစာင့္ထိန္းသင့္သည္။
၂။ ေရာဂါသည္မ်ား။
၃။ ကုိယ္၀န္ရွိသူမ်ား၊ ရိုဇာေစာင့္ထိန္းလွ်င္ ကေလးသို႔ မိခင္ကို အႏၱရယ္ျဖစ္ေစႏုိင္ျခင္း။
၄။ ႏုိ႔တုိက္မိခင္မ်ား၊ ကေလးႏွင့္ မိခင္သည္ ရုိဇာေစာင့္ထိန္းမႈေၾကာင့္ အႏၱရယ္ျဖစ္ေစႏုိင္ျခင္း။
၅။ ဓမၼတာလာေနသည့္ မိန္မမ်ားႏွင့္ မီးတြင္း၌ရွိေနေသာ မိန္းမမ်ား။
ရုိဇာဟ္ေစာင့္ထိန္းျခင္းႏွင့္ နိယသ္ျပဳျခင္း
ရုိဇာေစာင့္ထိန္းရာတြင္ နိယသ္ျပဳျခင္းသည္ စည္းကမ္းခ်က္တစ္ခုျဖစ္သည္။ အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ နံနက္မွ ေန၀င္ခ်ိန္ထိ စားျခင္း ေသာက္ျခင္းႏွင့္ ေမထံုမီ၀ဲျခင္းကို မျပဳခဲ့ေသာ္လည္း ရုိဇာေစာင့္ထိန္းရန္ နိယသ္ မျပဳခဲ့ ေသာ္ ရုိဇာ မပိုင္ေခ်။ ရမ္ဇာမ္လ ရုိဇာ၊ ကိုးေသာရုိဇာ၊ အျခား စြႏၷသ္ႏွင့္ နဖိလ္ရိုဇာမ်ားကို ညအခါတြင္း နိယသ္ ျပဳရ၏။ သို႔မဟုတ္က နံနက္ပုိင္းမွ ေန႔၀က္တုိင္း အခ်ိန္အတြင္း နိယသ္လုပ္ႏုိင္ပါသည္။ ေန႔၀က္ဆိုသည္မွာ တစ္ေန႔အခ်ိန္၏ တစ္၀က္ကိုဆုိလုိသည္။ ဥပမာ ဆုဗဟ္ ဆြာဒစ္က္ အခ်ိန္ ၄ နာရီ မွ ညေန ေန၀င္ခ်ိန္ ၆ နာရီ အထိ သည္ တစ္ေန႔တာ သတ္မွတ္လွ်င္ ၄င္းေန႔သည္ ၁၄ နာရီရွိသျဖင့္ ေန႔၀က္သည္ နံနက္ ၁၁ နာရီျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ နံနက္ ၁၁ အခ်ိန္ထိ ရုိဇာ၏ နိယသ္ျပဳႏုိင္သည္။
ကဇြာရုိဇာမ်ားအတြက္မူ နံနက္ ဆုဗဟ္ ဆြာဒိက္အခ်ိန္မတုိင္မီ နိယသ္ျပဳရမည္။ နိယသ္ျပဳရာတြင္ ႏုတ္မွ ရြတ္ဖတ္ကာ နိယသ္ျပဳလွ်င္ ပုိင္သလုိ စိတ္အတြင္းမွ ရည္ရြယ္ကာ နိယသ္ျပဳလုပ္လွ်င္လည္း ပိုင္ပါသည္။
ရုိဇာဟ္ဥပုဒ္ဆိုသည္မွာ
နိယသ္ျပဳ၍ နံနက္မုိးေသာက္ခ်ိန္မွ ေန၀င္ခ်ိန္အထိ စားေသာက္မႈႏွင့္ ကာမဂုဏ္ကို စြန္႔လြႊတ္ျခင္းကို ရိုဇာဟ္ ေစာင့္ထိန္းျခင္းဟုေခၚသည္။ အာရဗီဘာသာျဖင့္ ေဆြယာမ္ဟုေခၚကာ ရိုဇာဟ္ဖြင့္ျခင္း (၀ါ) ၀ါေျဖျခင္းကို အိဖ္သြာရ္ဟု ေခၚပါသည္။ ရုိဇာဟ္ ၈ မ်ဳိးရွိပါသည္။
၁။ ဖရဇ္ မုအယ္ယုိင္န္
၂။ ဖရဇ္ ဂုိင္းရ္ မုအယ္ယုိင္န္
၃။ ၀ါဂ်ိဗ္ မုအယ္ယုိင္န္
၄။ ၀ါဂ်ိဗ္ ဂုိင္းမုအယ္ယုိင္န္
၅။ စြႏၷသ္
၆။ နဖိလ္ (သို႔) မြတ္စ္သဟဗ္
၇။ မကရူးဟ္
၈။ ဟရာမ္
၁။ ဖရဇ္ မုအယ္ယုိင္န္ရုိဇာဟ္ ဆုိသည္မွာ တစ္ႏွစ္လွ်င္ တစ္လေစာင့္ထိန္းရေသာ ရိုဇာဟ္ကို ေခၚဆိုသည္။
၂။ ဖရဇ္ ဂုိင္းရ္ မုအယ္ယုိင္န္ရုိဇာဟ္ ဆိုသည္မွာ အေၾကာင္းတစ္ခုခုေၾကာင့္ ရမ္ဇမ္လတြင္ ပ်က္ကြက္ခဲ့ေသာ ရိုဇာဟ္ ကို ကဇြာဟ္ျဖည့္ရေသာ ရိုဇာဟ္ကိုေခၚသည္။
၃။ ၀ါဂ်ိဗ္ မုအယ္ယုိင္န္ရုိဇာဟ္ ဆိုသည္မွာ မည္သည့္ေန႔ရက္တြင္ ေစာင့္ထိန္းမည္ဟု ကုိးထားေသာရုိဇာဟ္ကို ေခၚ သည္။ ဥပမာ ကၽြႏု္ပ္သည္ စာေမးပြဲေအာင္သည့္ေန႔တြင္ ရိုဇာဟ္ေစာင့္မည္ဟုကိုးခဲ့ၿပီး ေအာင္ေသာအခါ ၄င္းေန႔ တြင္ ရိုဇာဟ္ေစာင့္ထိန္းျခင္းကို ေခၚသည္။
၄။ ၀ါဂ်ိဗ္ ဂုိင္းမုအယ္ယုိင္န္ရုိဇာဟ္ ဆိုသည္မွာ ကဖ္ဖါရာဟ္အျဖစ္ ေစာင့္ထိန္းေသာရိုဇာဟ္ႏွင့္ ရက္သတ္မွတ္ခ်က္မ ထားဘဲ ကုိးထားေသာ ရိုဇာကို ေခၚဆုိသည္။
၅။ စြႏၷသ္ရုိဇာဟ္ ဆိုသည္မွာ တမန္ေတာ္ျမတ္ (ဆြ) ကိုယ္တုိင္ အျခားသူမ်ားကို ေစာင့္ထိန္းရန္ လမ္းညႊန္ခဲ့ေသာ ရိုဇာဟ္ျဖစ္သည္။ ဥပမာ၊ အာရူရာေန႔ ၂ ရက္ အရဖာသ္ေန႔ ၁ ရက္ အယ္ယာမိဘီဇ္ လ၏ ၁၃၊ ၁၄၊ ၁၅ ရက္ေန႔ မ်ားတြင္ ၃ ရက္ ရုိဇာဟ္ေစာင့္ထိန္းျခင္းျဖစ္သည္။
၆။ နဖိလ္ (သို႔) မြတ္စ္သဟဗ္ရုိဇာဟ္ ဆိုသည္မွာ ဖရဇ္၊ ၀ါဂ်ိဗ္ ႏွင့္ စြႏၷသ္ ရိုဇာဟ္မ်ားမွအပ ရိုဇာဟ္ကို ေခၚသည္။
၇။ မကရူးဟ္ရိုဇာဟ္ အာရူရဟ္ ၁ ရက္တည္းရုိဇာဟ္ေစာင့္ထိန္းျခင္းႏွင့္ ဇနီးသည္မွ လင္သား၏ ခြင့္ျပဳခ်က္မရွိဘဲ ေစာင့္ထိန္းေသာရိုဇာဟ္ျဖစ္သည္။
၈။ ဟရာမ္ရုိဇာဟ္ ဆိုသည္မွာ တစ္ႏွစ္တြင္ ၅ ရက္ ျဖစ္ေသာ အီးဒ္ ၂ ရက္ အုိင္ယာမိ သရွ္ရီက္ ၃ ရက္ စုစုေပါင္ ၅ ရက္ ရိုဇာဟ္ေစာင့္ထိန္းျခင္းျဖစ္သည္။
ရုိဇာဟ္ပ်က္ေစေသာအခ်က္မ်ား
ရုိဇာဟ္ပ်က္ေစေသာ အခ်က္ အဓိႏွစ္ခ်က္ရွိသည္။ ပထမအခ်က္သည္ ရိုဇာပ်က္သျဖင့္ ထိုရက္အတြက္ အစားျဖည့္ရျခင္းျဖစ္သည္။ ဒုတိယအခ်က္သည္ ရိုဇာပ်က္သျဖင့္ အစားျဖည့္ရမည့္အျပင္ ရဖ္ဖါရာလည္း ထုိက္ သည္။
ရုိဇာဟ္ပ်က္သျဖင့္ အစားျဖည့္ျခင္း
၁။ ရုိဇာဟ္ေစာင့္ထိန္းသူ၏ ပါးစပ္အတြင္းသို႔ အျခားသူတစ္ဦးက အစားတစ္ခုခုကို အတြင္းထုိးသြင္းသျဖင့္ လည္ေခ်ာင္းအတြင္းထိ ၀င္ေရာက္သြားျခင္း။
၂။ ရိုဇာဟ္ေစာင့္ေနေၾကာင္း သတိရွိလွ်က္ႏွင့္ ပလုပ္က်င္းေနစဥ္ လည္ေခ်ာင္းအတြင္းသို႔ ေရ၀င္သြားျခင္း။
၃။ အန္လာသည္ကုိ လည္ေခ်ာင္းအတြင္းသို႔ တမင္ ျပန္ေရာက္ေအာင္ျပဳလုပ္ျခင္း။
၄။ တမင္ပါးစပ္ျပည့္ေအာင္ အန္ျခင္း။
၅။ ေက်ာက္ခဲ့ ၀ါ ေျမႀကီး ၀ါ အုပ္ခဲစ ၀ါ သစ္ေစ့ ၀ါ စကၠဴစတို႔ကို တမင္မ်ဳိခ်ျခင္း။
၆။ သြားၾကားညပ္ေနေသာ ကုလားပဲေစ့ခန္႔မွ် သို႔ ထုိ႔ထက္ႀကီးေသာ အရာတစ္ခုခုကို လွ်ာျဖင့္ ထုတ္ယူ၍ မ်ဳိခ်ျခင္း။
၇။ နားထဲ၌ ဆီထည့္ျခင္း။
၈။ ႏွာရူေဆး ရူျခင္း
၉။ သြားမွ ထြက္ေသာေသြးကို မ်ဳိခ်ျခင္း
၁၀။ ေမ့ေလွ်ာ့၍ စားေသာက္မိၿပီး ရုိဇာပ်က္ၿပီးဟုထင္၍ ထပ္မံစားေသာက္ျခင္း။
၁၁။ အာရံုတက္ခ်ိန္ေရာက္ၿပီးေသာအခါ မုိးေသာက္ခ်ိန္မေရာက္ေသးဟု ထင္၍ စားေသာက္မိျခင္း။
၁၂။ ရမ္ဇမ္လမွအပ အျခားရက္တြင္ထားေသာ နဖိလ္ရုိဇာဟ္ကို တမင္ဖ်က္ျခင္း။
၁၃။ ေန႔အခ်ိန္မကုန္ေသးဘဲ မုိးသားမ်ားေၾကာင့္ ေန၀င္ၿပီထင္၍ ၀ါေျဖျခင္း။
ရိုဇာဟ္မပ်က္ေစေသာအေၾကာင္းမ်ား
၁။ ေမ့၍စားေသာက္မိျခင္း။
၂။ ေမ့၍ေမထံုမီ၀ဲျခင္း။
၃။ အာေခါင္တြင္းသို႔ ဖံု၊ မီးခုိးႏွင့္ ပိုးမႊားမ်ား၀င္သြားျခင္းႏွင့္ စြရ္မာဟ္ ဆြဲျခင္းတို႔ျဖစ္၏။
ရုိဇာဟ္ပ်က္၍ ကဖ္ဖါရာဟ္ထုိက္ေစေသာ အခ်က္မ်ား
ကဖ္ဖါရာဟ္သည္ ရမ္ဇမ္လတြင္ ေစာင့္ထိန္းရေသာ ဖရဇ္ ရိုဇာဟ္အတြက္သာျဖစ္၏။ နဖိလ္ရုိဇာဟ္မ်ားကိုတမင္ ဖ်က္ရလွ်င္လည္း ကဖ္ဖါရဟ္ မထုိက္ေပ။
၁။ အစာအဟာရ သို႔ ေဆး၀ါး သို႔ အရသာခံရန္ သံုးဆြဲျခင္း
၂။ သတိရလွ်က္ႏွင့္ သံ၀ါသ ကာမဂံု ျပဳျခင္း။
၃။ စုတ္ထုိး၍ျဖစ္ေစ စြရ္မာဆြဲ၍ျဖစ္ေစ ရုိဇာဟ္ပ်က္ၿပီထင္ၿပီးေနာက္ ထမင္းစားေသာက္မိျခင္း။
ရုိဇာဟ္၏ မြတ္စ္တဟဗ္အခ်က္မ်ား
၁။ စဟ္ရီစားျခင္း
၂။ ညအခါ၌ပင္ နိယသ္ျပဳျခင္း
၃။ အာရုဏ္တက္ခ်ိန္၏ ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္တြင္ စားေသာက္ျခင္း
၄။ ၀ါေျဖခ်ိန္ေရာက္လွ်င္ ေစာလွ်င္စြာ ၀ါေျဖျခင္း။
၅။ အတင္းစကား၊ မုသားစကားႏွင့္ ဆဲေရးတုိင္းထြာျခင္းမ်ားမွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း။
၆။ စြန္ပုလြန္သီးျဖင့္ ၀ါေျဖျခင္း၊ မရွိလွ်င္ ေရျဖင့္ ၀ါေျဖျခင္း။
ရုိဇာတြင္ မကရူျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းမ်ား။
၁။ တစ္စံုတစ္ရာ၀ါးျခင္း သို႔ အရာ၀တၳဳတစ္ခုခုကို ငံုထားျခင္း။
၂။ အစားအစာ တစ္စံုတစ္ရာကို ၿမီးျခင္း။ မျဖစ္မေနလိုအပ္လွ်င္ ၿမီးၾကည့္ၿပီး ခ်က္ျခင္းေထြးပစ္ရမည္။
၃။ က်င္ငယ္စြန္႔ခ်ိန္တြင္ ေျခေထာက္ကို မ်ားစြာခ်ဲ၍ ထုိင္ျခင္း။
၄။ ပလုပ္က်င္းရာတြင္ ၄င္း ႏွာေခါင္းေဆးရာတြင္ ၄င္း ေရမ်ားစြာထည့္ျခင္း။
၅ တံေဆြးမ်ားစြာ ငံုထားၿပီး မ်ဳိခ်ျခင္း။
၆။ အတင္းေျပာျခင္း၊ မုသားေျပာျခင္း၊ ဆဲေရးတုိင္းထြာျခင္း။
၇။ ေမာပန္း၍ ႏြမ္းေသာအသြင္ကို ျပျခင္း
၈။ မသန္႔ေသာ ခႏၶာျဖင့္ ၾကာရွည္စြာေနျခင္း။
၉။ မီးေသြးခဲျဖင့္ ၄င္း သြားတုိက္ေဆးျဖင့္ ၄င္း သြားတုိက္ျခင္း။
ရုိဇာဟ္မကရူမျဖစ္ေသာအခ်က္မ်ား
၁။ စြရ္မာဆြဲျခင္း။
၂။ ကိုယ္ေပၚ သို႔ ေခါင္းေပၚ ဆီလိမ္းျခင္း။
၃။ ကုိယ္ေအးေစရန္ ေရခ်ဳိးျခင္း။
၄။ တံပူတုိက္ျခင္း။
၅။ ေရေမႊးႏွင့္ နံ႕သာရူျခင္း လိမ္းျခင္း။
၆။ ေမ့ေလွ်ာ့၍ စားေသာက္မိျခင္း။
၇။ မရည္ရြယ္ဘဲ အလိုအေလွ်ာက္အန္ျခင္း။
၈။ မိမိ၏တံေတြးကို မ်ဳိးခ်ျခင္း။
၉။ မရည္ရြယ္ဘဲ လည္ေခ်ာင္းတြင္းသို႔ ယင္ေကာင္း သို႔ မီးခုိး၀င္သြားျခင္း။ ေဖၚျပပါအခ်က္မ်ားသည္ ရိုဇာဟ္လည္းမပ်က္ မကရူလည္း မျဖစ္ေပ။
No comments:
Post a Comment