Sunday, November 21, 2010

Abu Al-hasan Al Mawardi


အဘြလ္ ဟစန္ အလ္ မာ၀ါရ္ဒီ

အဘြလ္ ဟစန္ အလီ အိဗ္နီ မုဟမၼဒ္ အိဗ္နီ ဟဘီးဘ္ အလ္ မာ၀ါရ္ဒီ အား ေအဒီ သကၠရာဇ္ ၉၇၂ ခုႏွစ္တြင္ ဘဆရာၿမိဳ႕တြင္ ဖြားျမင္ခဲ့ပါသည္။ သူသည္ မိမိ၏ ပထမ အေျခခံပညာရပ္မ်ားကို ဘဆရာၿမိဳ႕၍ ေလ့လာသင္ၾကားခဲ့ၿပီး အစၥလာမ့္ အထက္တန္းပညာရပ္မ်ာ ဥပေဒပညာရပ္မ်ားကို ထိုအခ်ိန္က ေက်ာ္ၾကား လြန္းသည္ ဖိကာ ပညာရွင္ႀကီး အဘူအလ္ ၀ါဟိဒ္ အလ္ စီမာရီ ထံမွ ေလ့လာသင္ၾကားခဲ့ရသည္။ ထို႔ေနာက္ အလ္ မာ၀ါဒီ သည္ ဘဂ္ဒါဒ္ ၿမိဳ႕သို႔ သြားေရာက္ကာ ထိုအခ်ိန္က အလြန္ေက်ာ္ၾကားေသာ ပညာရွင္ႀကီး ရွိက္ခ္ အဗ္ဒြလ္ဟာမိဒ္ ႏွင့္ အဗ္ဒြလႅာဟ္ အလ္ဗါကီ တို႕ထံမွာ ေလ့လာသင္ၾကားခဲ့ပါသည္။ သူသည္ အစၥလာမစ္ ဥပေဒ၊ အစၥလာမ့္ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ႏုိင္ငံေရးသိပၸံႏွင့္ စာေပေရးရာ တြင္ အလြန္ထက္ျမက္ ေက်ာ္ၾကားသျဖင့့္ ထင္ေပၚလြန္းကား စင္ေတာ္က ေကာက္ခံရသည္ ပညာရွင္တစ္ပါးျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ သူသည္ အစၥလာမ္ အဗ္ဗါစီ အင္ပါယာႀကီး၏ ႏုိင္ငံေတာ္ ဥပေဒပညာရွင္အျဖစ္သတ္မွတ္ခံရကာ အင္ပါယာ တရား သူႀကီးအျဖစ္ ခန္႔အပ္ခံရၿပီး ႏုိင္ငံ၏ နယ္ေျမအရပ္ရပ္သို႔ တရားသူႀကီးအျဖစ္ တာ၀န္ေပးအပ္ခံရသူလည္း ျဖစ္သည္။ သူသည္ တေျဖးေျဖးႏွင့္ ႏုိင္ငံေတာ္၏ ဥပေဒေရးရာမ်ားကိုလည္း ျပဳျပင္ေရးသားရသူအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံရကာ အျခားပတ္၀န္းက်င္ရွိ အင္အားႀကီးထြားလာေသာ ႏုိင္ငံမ်ားျဖစ္သည္ ဆဲလ္ဂ်ဴးက္၊ ဘူ၀ါဟိဒ္ႏုိင္ငံမ်ား (တရု႔ပ္ႏုိင္ငံ ဂ်င္ဂစ္ခန္ မင္းအုပ္ခ်ဳပ္သည့္ အခ်ိန္) ႏွင့္ ခ်စ္ၾကည္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ သည့္ ပညာရွင္ တစ္ပါးလည္းျဖစ္သည္။ အလ္ မ၀ါရ္ဒီ သည္ ေအဒီ ၁၀၅၈ ခုႏွစ္ တြင္ အသက္ ၈၆ ခုႏွစ္တြင္ ကြယ္လြန္ခဲ့သည္။

အလ္မာ၀ါရ္ဒီ သည္ သူ႔ေခတ္တြင္ အလြန္ေက်ာ္ၾကားေသာ ဥပေဒပညာရွင္ျဖစ္သည့္အျပင္ ဟဒီးဆ္ပညာ ရပ္မ်ား၊ လူမႈ႕ေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးတြင္ အလြန္ေက်ာ္ိၾကားလွသည္။ သူေရးခဲ့သည့္ ဥပေဒဆုိင္ရာ အလ္ ဟာ၀ီ စာအုပ္သည္ ႏုိင္ငံတကာ ႏုိင္ငံေရးရာ ပညာေလ့လာေရးတြင္ မျဖစ္မေန ေလ့လာ သင္ၾကားရသည့္ စာအုပ္ ျဖစ္သည္။ လူမႈေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးေလာကတြင္ သူေ၇းခဲ့ေသာ စာအုပ္မ်ားစြာ၇ွိၿပီး ကိသာဗ္ အလ္ အဟ္ကားမ္ အစ္ စြလ္သာနီးယ၊ ကိသာဗ္ အန္နစီးဟ ႏွင့္ ကာႏူးန္ အလ္ ၀ဇာရာ စာအုပ္သည္ အလြန္ေက်ာ္ၾကားေလ သည္။ သူေရးခဲ့သည္ ကာႏူးန္ ၀ဇာရာ သည္ အလြန္ေက်ာ္ၾကားရသည့္ အခ်က္သည္ ၄င္းစာအုပ္တြင္ သူသည္ ဘုရင္မင္းျမတ္တို႔၏ တာ၀န္မ်ား၊ မင္းျမတ္တို႔၏ လကၡဏာ ႀကံအင္မ်ား၊ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၊ ၀န္ႀကီးမ်ား၊ ၿမိဳ႕စား နယ္စားမ်ား၏ တာ၀န္ ၀တၱရားမ်ား၊ ႏုိင္ငံသားတို႔၏ တာ၀န္ ၀တၱရာမ်ား၊ အုပ္ခ်ဳပ္သူတို႔ႏွင့္ ႏုိင္ငံသားတို႔၏ အၾကား ဆက္ဆံေရး တာ၀န္မ်ား လုပ္ငန္းမ်ားကို ေက်လည္စြာ တင္ျပရွင္းလင္းထားသျဖင့္ ၄င္း၏စာအုပ္သည္ ယေန႔တုိင္ ေက်ာ္ၾကား အသံုး၀င္လွ်က္ရွိပါသည္။ ထို႔အျပင္ စစ္ဘက္ဆုိင္ရာ တာ၀န္မ်ား စစ္ႏွင့္ဆုိင္ေသာ လုိက္နာရမည့္ အခ်က္မ်ားကုိလည္ တင္ျပထားသျဖင့္ သူ႕ေခတ္တြင္ ႏုိင္ငံေတာ္အတြက္ အလြန္ တန္ဖိုးမျဖတ္ႏုိ္င္ေသာ အရင္းအျမစ္အျဖစ္ ေက်ာ္ၾကားခဲ့သည္။ သူေရးေသာ္ အစ္ စြန္သာနီယာ စာအုပ္ႏွင့္ အလ္ အဟ္ကာမ္ ၀ဇီရ္ စာအုပ္ကို အႀကိမ္မ်ားစြာ ပံုႏွိပ္ခဲ့ရၿပီး အျခား ဘာသာစကား မ်ားစြာသို႔လည္း ဘာသာျပန္ ေရးသားထုပ္ျပန္ခဲ့ေၾကာင္း သိရပါသည္။ စင္စစ္ သူ၏ အဆုိပါ စာအုပ္ႏွစ္အုပ္ သည္ ႏုိင္ငံတကာ ေရးရာေလာကတြင္ လစ္ဟာေနေသာ ကြက္လပ္ကို ျဖည့္ဆည္းလုိက္သည့္ စာအုပ္မ်ား အျဖစ္ ႏုိင္ငံတကာ ပါရဂူမ်ားက လက္ခံယူဆၾကပါသည္။

အလ္မာ၀ါဒီ၏ အယူအဆတြင္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအာဏာကုိ ခလီဖြာ ဘုရင္မင္းျမတ္ တြင္သာ ထားရွိရန္ႏွင့္ နယ္စားမ်ားထံတြင္ သတ္မွတ္ထားသည့္ အာဏာ အကန္႔အသတ္ကိုသာ ထားရွိရန္ ျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္၏ နယ္စားမ်ား၏ ပုန္ကန္မႈ ျပႆာထြၾကြမႈမ်ားကို ေရွာင္ရွားႏုိင္မည္ဟု ယူဆပါသည္။ ထို႔အျပင္ သူသည္ အုပ္ခ်ဳပ္သူႏွင့္ ၄င္းတို႔အား ေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္မႈဆုိင္ရာ ဥပေဒမ်ား၊ အုပ္ခ်ဳပ္တို႔တြင္ လိုအပ္ေသာ အရည္အခ်င္းမ်ား၊ အုပ္ခ်ဳပ္သူတို႔၏ လိုအပ္ေသာ ကုိယ္က်င့္တရားမ်ား၊ ျပည္သူမ်ား၏ အခြင့္အေ၇းမ်ား၊ မဲေပး ပုိင္ခြင့္ႏွင့္ မဲေ၇းေပးဆုိင္ရာ ဥပေဒမ်ားကိုလည္း မက်န္ေအာင္ စံုလင္စြာ တင္ျပေ၇းသားခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရပါ သည္။

အစၥလာမ့္ယဥ္ေက်းမႈဆုိင္ရာ စာေပတစ္အုပ္ျဖစ္သည့္ ကိသာဗြလ္ အာဒါဗ္ ဖီ ဒြႏၷီယာ ၀ဒ္ ဒီးန္ စာအုပ္သည္ အလြန္ထိေ၇ာက္သာ အစၥလာမ္ ယဥ္ေက်းမႈ စာအုပ္ျဖစ္သျဖင့္ ယေန႔ အစၥလာမ္ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ၄င္းစာအုပ္ ကို လက္မလႊတ္တန္း ေလ့လာလုိက္စားၾကကာ ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္အျဖစ္လည္း ရုိက္ႏွိပ္ထုတ္ေ၀ကာ အက်ဳိးျပဳလွ်က္ရွိေနေၾကာင္း တင္ျပလုိက္ပါသည္။

အလ္ မ၀ါရ္ဒီအား ႏုိင္ငံေရးေလာကႏွင့္ အစၥလာမ္ ယဥ္ေက်းမႈ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေလာကတြင္ အလြန္ေက်ာ္ ၾကားေသာ အလယ္ေခတ္ အစၥလာမ္ ပညာရွင္တစ္ပါးအျဖစ္ လက္ခံၾကေၾကာင္း တင္ျပလုိက္ပါသည္။ ယေန႔ တကၠသိုလ္မ်ားတြင္ ႏုိင္ငံေရး အုပ္ခ်ဳပ္ေရး လူမႈေ၇း စာေပမ်ားတြင္ အလ္မာ၀ါရ္ဒီ၏ စာအုပ္မ်ားသည္ မျဖစ္မေန ေလ့လာလုိက္စားရသည့္ စာေပမ်ားျဖစ္သလို သူ၏ စာေပမ်ားကို ေနာက္ပုိင္းတြင္ အိဗ္နီခလ္ဒြန္း က ျပန္လည္ျပဳျပင္ေ၇းသားမႈမ်ားျပဳလုပ္ကာ ယေန႔တုိင္ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားသည့္ အစၥလာမ္ ပညာရွင္ အိဗ္နိ ခလ္ဒြန္းအျဖစ္ ေရာက္ရွိခဲ့သည္ကုိလည္း သိေစအပ္ပါသည္။

ဤကဲ့သို႔ေသာ္ အစၥလာမ့္ပညာရွင္မ်ား၏ အေၾကာင္းကို တင္ျပေဖၚျပရျခင္းတြင္ အလြန္ျပင္းျပေသာ ဆႏၵရွိ ပါသည္။ အစၥလာမ့္ ပညာရွင္ဆိုသည္ကို ကၽြႏု္ပ္တို႔ မည္သို႔ အဓိပၸါယ္ ေဖၚဆိုမည္နည္း။ ေဖၚျပပါ အစၥလာမ္ပညာရွင္မ်ားကို ေလ့လာၿပီးသည့္ေနာက္ အစၥလာမ့္ပညာရွင္ဆိုသည္မွာ တကယ္ေတာ့ အလြန္ တတ္ကၽြမ္းနားလည္ေသာသူ၊ ေလာကကို အက်ဳိးျပဳႏုိင္သူ၊ စာေပက်မ္းဂမ္မ်ား ျပဳစုခဲ့ေသာသူ၊ ၄င္းတို႔၏ စာေပမ်ားျဖင့္ ကမာၻက အက်ဳိးခံစားခဲ့ရ ခံစားေနရဆဲျဖစ္သူ၊ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္ ဖတ္တတ္ရံု နားလည္ရံု ဟဒီးဆ္ေတာ္မ်ားကို ဖတ္တတ္ရံုနားလည္ရံုသာမက ၄င္းတို႔အေပၚ လက္ေတြ႕က်င့္သံုးတတ္သူ၊ ဟာဖိဇ္ အာလင္မ္ ပညာရွင္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း သိေစအပ္ပါသည္။ ဥပမာ အိဗ္နိကသီးရ္ ဆုိေသာ ပညာရွင္သည္ က်မ္းျမတ္ကု၇္အာန္ ဟာဖိဇ္ ျဖစ္သလုိ ဟဒီးဆ္ပညာရွင္၊ ေဆး၀ါးႏွင့္ ကုသေရးပညာရွင္၊ ေဆးကုေရးပညာ ရပ္ကို သင္ၾကားေပးသူ လက္ခ်ာရာျဖစ္သလုိ၊ ဖီလိုဆုိဖီပညာရွင္ တစ္ဦးလည္းျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပလုိက္ ပါသည္။ အစၥလာမ့္ပညာရွင္မ်ား သေဘာတြင္ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္ အာဂံုေဆာင္ျခင္း ဟဒီးဆ္ေတာ္မ်ားကို ေလ့လာတတ္ေျမာက္ျခင္း၊ အာရဗီပညာရပ္မ်ားကို တတ္ေျမာက္ျခင္းသည္ အေျခခံျဖစ္သလို အျခားထင္ရွား သည့္ ေလာကပညာရပ္ တစ္ရပ္ရပ္ကို ကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္ တတ္ေျမာက္ျခင္းျဖင့္ သူတို႔သည္ ေလာကတြင္ နံမည္တလံုးျဖင့္ အေနာက္ႏုိင္ငံသားမ်ားကပါမက်န္ အထင္ႀကီး တပည့္ခံ ဂုဏ္ယူခံႏုိ္င္သည့္ သူမ်ားျဖစ္ကာ ေျပာမဆံုးေပါင္ ေတာသံုးေထာင္ အျဖစ္ မွတ္စရာ စကားက်န္ပါေလမွ ပညာရွင္ အေက်ာ္အေမာ္ထုိက္မည္သာျဖစ္ေၾကာင္း သိေစအပ္ပါသည္။

No comments: